ေဖာင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ဖို႔လိုျပီ

ထြန္းမင္း (ပညာေရးတကၠသိုလ္)

မိမိတို႔ႏိုင္ငံတြင္ ေဖာင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ဖို႔ အမွန္တကယ္ လိုအပ္ေနျပီဟု စာေရးသူအေနျဖင့္ ဆိုခ်င္သည္။ ဤတြင္ ေဖာင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဟူေသာ စကားကို ပထမဦးဆံုး ရွင္းဖို႔ လိုအပ္ေပမည္။ ေဖာင့္ဟူသည္ အဂၤလိပ္စကားလံုး Font ကို ဆိုလိုပါသည္။ ကြန္ပ်ဴတာစာစီစာရိုက္ အသံုးျပဳသူမ်ား၊ ဖုန္းအသံုးျပဳသူမ်ားအေနျဖင့္ စာေရးသူတို႔အားလံုး ဤစကားလံုးကို ေတြ႕ဖူးျပီးသား ျဖစ္ေပမည္။ ျမန္မာေဖာင့္၊ အဂၤလိပ္ေဖာင့္ စသည္ျဖင့္ လက္ကြက္မ်ားကို စက္ထဲတြင္ ထည့္သြင္းတပ္ဆင္ထားမွသာ ထိုစက္တြင္ သက္ဆိုင္ရာေဖာင့္မ်ားကို ရိုက္ႏိႈက္အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ရန္ အပူတျပင္း လိုအပ္ေနသည္ဆိုေသာ ေဖာင့္မွာ အဂၤလိပ္ေဖာင့္မဟုတ္။ ျမန္မာေဖာင့္သာ ျဖစ္သည္။ ဘာေၾကာင့္ ျမန္မာေဖာင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ဖို႔လိုျပီဟု စာေရးသူ ေျပာလိုေၾကာင္း ဒီေဆာင္းပါးတြင္ ေဆြးေႏြးတင္ျပလိုပါသည္။ ပထမဦးဆံုး ျမန္မာေဖာင့္အေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးပါဦးမည္။

ျမန္မာစာအေရးအသားဟူ၍ စတင္ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေထာင္ခ်ီ ၾကာခဲ့ျပီဟု ဆရာၾကီးေမာင္ခင္မင္ (ဓႏုျဖဴ) က ဆိုထားသည္ကို စာေရးသူ မွတ္သားဖူးသည္။ ေထာင္စုႏွစ္ကာလအတြင္း ျမန္မာဘာသာစကား ေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈမ်ား ရွိလာခဲ့သည္မွာ ျငင္းဖြယ္မရွိေပ။ ကြန္ျပဴတာႏွင့္ စာရိုက္ရေသာ ေခတ္တြင္ ျမန္မာစာလက္ကြက္မ်ဳိးစံု အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ေပၚလာၾကသည္။ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္၊ ဝင္းအင္းဝေဖာင့္၊ ဝင္းရီဆာခ်ာေဖာင့္၊ ျမန္မာတူးေဖာင့္၊ ျမန္မာသရီးေဖာင့္၊ ယူနီကုတ္၊ မက္ထရစ္ ၁၉ စသည္ျဖင့္ အမ်ဳိးစံုလွသည္။ ဒါသည္ပင္ လူသိအမ်ားဆံုး ျမန္မာေဖာင့္အခ်ဳိ႕ ျဖစ္သည္။ ထိုအထဲ ဝင္းအင္းဝ အပူး၊ ဝင္းအင္းဝအခဲြဟူ၍လည္း မူကဲြ ရွိတတ္ျပန္ေသးသည္။ ေဖာင့္အမ်ဳိးမ်ဳိး ကဲြျပားသည္ႏွင့္အမွ် ရိုက္နည္းမ်ားလည္း မတူၾကေပ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ သီးျခားစီ မွတ္သားေလ့က်င့္ရိုက္ႏိႈက္ၾကရသည္ခ်ည္းပင္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာေဖာင့္တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို စာစီစာရိုက္ ကၽြမ္းက်င္ထားေသာ္လည္း အျခားေဖာင့္တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို သံုးရန္ လိုအပ္ေသာအခါ အခက္အခဲေတြ႕တတ္ပါေသးသည္။

အဂၤလိပ္ေဖာင့္မွာ ျမန္မာေဖာင့္ကဲ့သို႔ ျပႆနာမရွိေပ။ ျမန္မာေဖာင့္ကဲ့သို႔ပင္ အဂၤလိပ္ေဖာင့္လည္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိသည္။ Times New Roman Font မွာ လူသံုးအမ်ားဆံုးေဖာင့္ ျဖစ္သည္။ Calibri Font လည္း ရွိေသးသည္။ အျခားေဖာင့္အမ်ဳိးအစားမ်ားလည္း မ်ဳိးစံု ရွိပါေသးသည္။ သို႔ေသာ္ အဂၤလိပ္ေဖာင့္တြင္ ျပႆနာ ၾကီးၾကီးမားမား မရွိ။ လက္ကြက္တစ္ခုကို ရသည္ႏွင့္ အျခားေဖာင့္မ်ားအတြက္ပါ ရိုက္၍ အဆင္ေျပသည္။ အေၾကာင္းမွာ ေဖာင့္ပံုစံေျပာင္းသြားသည့္တိုင္ အကၡရာအသီးသီးကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ လက္ကြက္မ်ား အတူတူခ်ည္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဂၤလိပ္ေဖာင့္သည္ ညီညြတ္ေရးရျပီးသား၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ျပီးသား ေဖာင့္ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ေပမည္။ ျမန္မာေဖာင့္သည္လည္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ဖို႔ လိုေနပါျပီ။ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးကို ရရွိဖို႔ လိုေနပါျပီ။

ျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ဖို႔ လိုေနေသာ ျမန္မာေဖာင့္သည္ ျမန္မာေဖာင့္ဟူ၍ စတင္တီထြင္ျပီးေနာက္ ေဖာင့္မ်ား အျပိဳင္အဆိုင္ ေပၚလာခဲ့ေသာ ကာလကတည္းက စတင္ခဲ့သည္ဟု ထင္သည္။ စာေရးသူ၏ အေတြ႕အၾကံဳႏွင့္ ယွဥ္၍ ျမန္မာေဖာင့္အေၾကာင္း မွတ္မိသမွ် တင္ျပပါဦးမည္။ စာေရးသူ တကၠသိုလ္ဝင္တန္းေအာင္ျမင္ျပီး တကၠသိုလ္ စတင္တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ကာလသည္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အကုန္ပိုင္း ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က စာေရးသူတို႔ တကၠသိုလ္တြင္ ရံဖန္ရံခါ တင္ရေသာ အဆိုင္းမင့္တစ္ခ်ဳိ႕အတြက္ ကြန္ပ်ဴတာဆိုင္တြင္ စာစီစာရိုက္လုပ္ၾကရသည္။ ျမန္မာေဖာင့္သံုးရန္ လိုအပ္လွ်င္ WinInnwa (ဝင္းအင္းဝအပူး) ေဖာင့္ကို သံုး၍ စာစီစာရိုက္ လုပ္ၾကရသည္။ ထိုစဥ္က ဝင္းအင္းဝအပူးေဖာင့္ကို ရံုးဌာနမ်ားတြင္ သံုးရန္ တရားဝင္ ျပ႒ာန္းထားသည္ဟု သိခဲ့ရသည္။ ထိုကာလသည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ အင္တာနက္ဆိုင္မ်ား မိႈလိုေပါက္ေနသည့္အခ်ိန္။ အင္တာနက္သံုးရန္ စာစီစာရိုက္ တတ္ရသျဖင့္ ျမန္မာလက္ကြက္ကို စာေရးသူ ေလ့က်င့္ျဖစ္သည္။ တကၠသိုလ္ေနာက္ဆံုးႏွစ္တြင္ Desktop computer တစ္လံုးကို သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္အကူအညီျဖင့္ ဝယ္ျဖစ္သည္။ သူငယ္ခ်င္းက ျမန္မာေဖာင့္မ်ဳိးစံုကို computer ထဲတြင္ Install လုပ္ေပးသည္။ ထိုစဥ္ကတည္းက ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္သည္ လူအမ်ားအၾကား တျဖည္းျဖည္း ေရပန္းစားလာေနေပျပီ။ သို႔ေသာ္ ရံုးဌာနမ်ားတြင္မူ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ကို မသံုးၾကရေပ။ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ကို အသံုးျပဳလွ်င္ အဆူအေဟာက္ပင္ ခံရတတ္သည္။ ဝင္းအင္းဝအပူးကိုသာ သံုးၾကရသည္။ စာေရးသူတို႔ ဘဲြ႕လြန္အတြက္ တကၠသိုလ္ ဆက္တက္ျဖစ္သည့္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္းတြင္မူ ဝင္းအင္းဝအပူးေဖာင့္က အစိုးရဌာနမ်ား၏ စာစီစာရိုက္ကိစၥမ်ားတြင္ ဆက္လက္ မင္းမူအုပ္စိုးထားဆဲျဖစ္၏။

၂၀၀၉-၂၀၁၀ ခုႏွစ္မ်ားကဟု ထင္မိသည္။ ယူနီကုတ္သံုးျခင္းက ဝင္းအင္းဝသံုးျခင္းထက္ ပိုေကာင္းသည္၊ ႏိုင္ငံတကာစံခ်ိန္မီသည္ဟု ေျပာလာၾကသည့္အခ်ိန္။ တစ္ခ်ဳိ႕ကလည္း ဆိုၾကသည္။ ႏိုင္ငံတကာမွ လူအမ်ားက ဝင္းအင္းဝ၊ ေဇာ္ဂ်ီစေသာ ေဖာင့္မ်ားျဖင့္ ရိုက္ထားေသာ စာမ်ားကို အင္တာနက္ေပၚ ဖတ္မိလွ်င္ ေလးေထာင့္အကြက္ေလးမ်ားအျဖစ္သာ ျမင္ရသည္ဟူ၏။ ယူနီကုတ္သံုးလွ်င္ ထိုျပႆနာမ်ဳိး ေျဖရွင္းႏိုင္လားဟု ေမးလွ်င္မူ ေျဖႏိုင္သူ မရွိသေလာက္ပင္ ျဖစ္ခဲ့ျပန္သည္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ဧျပီလဝန္းက်င္ကမူ မိမိတို႔ ပညာေရးဝန္ၾကီးဌာန၊ အဆင့္ျမင့္ပညာရံုးမ်ားသို႔ အထက္မွ ညႊန္ၾကားစာတစ္ေစာင္ ေရာက္လာသည္။ ထိုညႊန္ၾကားစာအရ အစိုးရဌာနမ်ားတြင္ Myanmar 3 ေဖာင့္ကို အသံုးျပဳရမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာသရီးေဖာင့္ကို ယူနီကုတ္ေဖာင့္ဟူ၍လည္း ေခၚေၾကာင္း သိရသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ဤေဖာင့္ကို အေကာင္းဆံုး၊ အသံုးတည့္ဆံုး ေဖာင့္အျဖစ္ အတည္ျပဳလ်က္ ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ေပမည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာသရီးေဖာင့္ကို အသံုးျပဳရမည္ဆိုသျဖင့္ ဝင္းအင္းဝေဖာင့္ျဖင့္ ခါတိုင္း ရိုက္ေနက် ကိုယ္ေရး (၃၆) ခ်က္၊ ကိုယ္ေရး (၃၇) ခ်က္တို႔ကို ျမန္မာသရီးေဖာင့္ျဖင့္ ျပန္ရိုက္ေနရသည္။ အခ်ဳိ႕ကြန္ပ်ဴတာဆိုင္မ်ားတြင္ ျမန္မာသရီးေဖာင့္ျဖင့္ မရိုက္တတ္ဟု ဆိုသည္။ ရိုက္တတ္သည့္ဆိုင္အခ်ဳိ႕ကလည္း စာစီစာရိုက္ခ ေစ်းၾကီးၾကီးျဖင့္ ရိုက္ေပးၾကသည္ကို ေတြ႕ေနရသည္။ ကိုယ္ပိုင္လက္ပေတာ့ရွိသူမ်ားကလည္း ျမန္မာသရီးေဖာင့္ကို လက္ပေတာ့တြင္ Install လုပ္၍ စာစီစာရိုက္ စတင္ေလ့က်င့္လာၾကရျပီ။ ထိုသို႔မလုပ္လွ်င္ စာစီစာရိုက္လုပ္ရမည့္အခါတိုင္း ကြန္ပ်ဴတာဆိုင္သို႔ ေျပးရန္သာ ရွိေပေတာ့မည္။

ထိုသို႔ေသာအေျခအေနတြင္ ျပည္သူလူထုအမ်ားစုသံုးေနသည့္ ေဖာင့္မွာ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ပင္ ျဖစ္ေနေသးသည္။ ယေန႔ေခတ္ ျမန္မာျပည္သူလူထုအမ်ားဆံုး အသံုးျပဳေနသည့္ လူမႈကြန္ရက္ျဖစ္သည့္ Facebook တြင္ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ကို အမ်ားစု အသံုးျပဳၾကသည္။ နာမည္ၾကီးေဖ့ဆ္ဘြတ္စာမ်က္ႏွာအခ်ဳိ႕တြင္သာ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္အျပင္ ယူနီကုတ္ေဖာင့္ျဖင့္လည္း တင္ထားသည္ကို ေတြ႕ေနရသည္။ သတင္းဝက္ဘ္ဆိုက္မ်ား တြင္လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းပင္။ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္က လူအမ်ားအၾကား လက္ခံသံုးစဲြေနၾကသည္ဆိုေသာ္လည္း ၎တြင္ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိေနေသးသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ မည္သို႔ဆိုေစ လူအမ်ားအၾကား တြင္က်ယ္စြာ အသံုးျပဳေနၾကျခင္းသည္ အသံုးျပဳရ လြယ္ကူအဆင္ေျပေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပမည္။ သို႔ေသာ္ ကြန္ပ်ဴတာစာစီစာရိုက္ႏွင့္ မကင္းသူမ်ားက ႏိႈက္ျခိဳက္ေထာက္ခံသည့္ ေဖာင့္မ်ားမွာ တစ္မ်ဳိးျဖစ္သည္။ စာစီစာရိုက္ လုပ္ရာတြင္ Metrix 19 က ပိုလွသည္ဟု ဆိုၾကသည္ကို ၾကားဖူးသည္။ တကၠသိုလ္မဂၢဇင္းမ်ား စာစီစာရိုက္လုပ္ေပးေနၾက မိတ္ေဆြတစ္ဦးကမူ Win Researcher ေဖာင့္က မဂၢဇင္းအတြက္ သံုးေနက်ဟု ဆိုကာ ေထာက္ခံခ်က္ေပးဖူးသည္။ ေဖာင့္မတူသည္ႏွင့္အမွ် လက္ကြက္လည္း အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ အေျပာင္းအလဲ ရွိတတ္ေလရာ စာစီစာရိုက္ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားအဖို႔ ျပႆနာမရွိေသာ္လည္း ေဖာင့္တစ္မ်ဳိးတည္းသာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားမွာမူ မ်က္စိလည္ၾကရျပန္သည္။

မၾကာေသးမီက သင္ရိုးေရးဆဲြေရးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပဲြတစ္ခုကို ေနျပည္ေတာ္ရွိ ပညာေရးဝန္ၾကီးဌာနရံုးတြင္ စာေရးသူ တက္ခဲ့ရသည္။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသင္ရိုးပိုင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အကူအညီေပးေနသည့္ ဂ်ပန္အဖဲြ႕အစည္းႏွင့္ ပညာေရးဝန္ၾကီးဌာနဖက္မွ မ်က္ႏွာစံုညီ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ မူလတန္းအဆင့္ ျပ႒ာန္းစာအုပ္မ်ားကို စာစီစာရိုက္လုပ္ရာတြင္ မည္သည့္ျမန္မာေဖာင့္ကို အသံုးျပဳရမည္ဟူေသာ ကိစၥသည္ ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းစရာ အေရးၾကီးအခ်က္မ်ားထဲမွ တစ္ခုျဖစ္သည္ဟု ဂ်ပန္အဖဲြ႕ဖက္က တင္ျပသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ Myanmar 3 (Unicode) ကို လက္ရွိသံုးေနေသာ္လည္း အားနည္းခ်က္တစ္ခ်ဳိ႕ ရွိေနဆဲျဖစ္သျဖင့္ စင္းလံုးေခ်ာ အဆင္မေျပေသးေၾကာင္း၊ စာစီစာရိုက္လုပ္ရာတြင္ အခက္အခဲမ်ား ၾကံဳေနရဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ဂ်ပန္အဖဲြ႕ေခါင္းေဆာင္က စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ညည္းျပသည္ကို ျမင္ေတြ႕ၾကားသိခဲ့ရသည္။

ျမန္မာေဖာင့္ျပႆနာႏွင့္ပတ္သက္၍ စကားဆိုမိသည့္အခါတိုင္း မိတ္ေဆြတစ္ဦးက ရႊတ္ေနာက္ေနာက္ ေျပာေလ့ရွိသည့္စကားကို အမွတ္ရေနမိသည္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး ရေအာင္ပဲ စိုင္းျပင္းေနၾကတယ္ကြ။ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးက အေရးၾကီးတာ လက္ခံပါတယ္။ ရလည္း ရေစခ်င္လွပါျပီ။ ဒါေပမယ့္ တို႔ေတြ ျမန္မာေဖာင့္ရိုက္တဲ့အခါမွာ အဂၤလိပ္ေဖာင့္ရိုက္သလို လက္ကြက္တစ္ခုကို က်င့္ထားရင္ ဘယ္ေဖာင့္မဆို ရိုက္လို႔ရတဲ့ပံုစံမ်ဳိး ျဖစ္ေအာင္ ျမန္မာေဖာင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္က ကမကထျပဳျပီး သက္ဆိုင္ရာ ပညာရွင္ေတြစုေပါင္းျပီး ၾကိဳးစားလုပ္ေေဆာင္ေပးမယ္ဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းမလဲကြာ။ အခုဟာက ျမန္မာေဖာင့္ေတြလည္း တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု မတည့္ၾကဘူးကြ။ ေဖာင့္စစ္ ျဖစ္ေနၾကသလိုပဲ။ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းလိုမ်ဳိး ျမန္မာေဖာင့္ေတြၾကားမွာကို ေဖာင့္ရင္ၾကားေစ့ေရး အေကာင္အထည္ေဖာ္မွ ျဖစ္ေတာ့မယ္ကြ။ ဟဲ …ဟဲ…”

ေသခ်ာသည္မွာ ေဖာင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမွန္တကယ္ တည္ေဆာက္ဖို႔ လိုျပီဟူေသာ အခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္။ မိတ္ေဆြၾကီး၏ အထက္ပါစကားကဲ့သို႔ပင္ ျမန္မာေဖာင့္ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ျမန္မာေဖာင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးတို႔ကို အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ပါေစ၊ ျမန္မာ့ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလည္း အျမန္ဆံုး တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါေစဟု အေလးအနက္ ဆႏၵျပဳလ်က္ …။

ထြန္းမင္း (ပညာေရးတကၠသိုလ္)