လြန္ခဲ့တဲ့ ဇြန္လ (၃၀) ရက္ေန႔က မဲလဘုုန္းျမိဳ႕လယ္မွာ ရွိတဲ့ RMIT တကၠသိုုလ္၊ ျမိဳ႕ထဲတကၠသိုုလ္ပုုရဝဏ္မွာ ရခိုုင္ပဋိပကၡအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး Deaking University က ေဒါက္တာအင္ထနီေဝး (Dr. Anthony Ware) ရဲ႕ တင္ျပေဆြးေႏြးခ်က္ကိုု သြားနားေထာင္ျဖစ္ပါတယ္။ သူ တင္ျပေဆြးေႏြးခ်က္ေတြက အတိုုင္းအတာတစ္ခုုထိ ဘက္လိုုက္မႈကင္းတယ္လိုု႔ ယူဆမိပါတယ္။ (အက်ယ္ကိုု အခ်ိန္ရမွ ေရးပါဦးမယ္။) ၂၀၁၂ ခုုႏွစ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရခုုိင္ပဋိပကၡနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး သူ မွတ္ခ်က္ျပဳတဲ့ အခ်က္ေတြထဲမွာ တစ္ခ်က္က ရခုုိင္ေတြဟာ ရိုုင္းတယ္၊ စိတ္လုုိက္မာန္ပါ လုုပ္တတ္လြန္းတယ္လိုု႔ ဆိုုၾကတယ္လုုိ႔ ပါပါတယ္။ သူ ကိုုးကားေျပာသြားတဲ့အထဲမွာ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက "ရခုုိင္နဲ႔ ေျမြေပြးကိုု ေတြ႕ရင္ ရခုုိင္ကိုု အရင္သတ္။ ေျမြေပြးကိုု အရင္ မသတ္နဲ႔။" ဆိုုျပီး ေျပာခဲ့ဖူးတယ္ဆိုုတဲ့ တစ္ခ်က္လည္း ပါပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ သိသေလာက္ေတာ့ ဒီစကားကိုု ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေျပာခဲ့တယ္ဆိုုတဲ့အခ်က္ဟာ အျငင္းပြားဖြယ္ ျဖစ္ေနဆဲပါ။ ပဲြကိုု အတူတက္ေရာက္တဲ့ ဗမာသူငယ္ခ်င္းတစ္ခ်ဳိ႕ကလည္း ဒီစကားအပါအဝင္ ေဒါက္တာအင္ထနီရဲ႕ တင္ျပခ်က္အခ်ဳိ႕ဟာ ရခုုိင္နဲ႔ ဗမာကိုု ရန္တုုိက္ေပးေနသလုုိပဲလိုု႔ ျမင္ျပီး ေနာက္ဆံုုး အေမးအေျဖက႑မွာလည္း သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က ေထာက္ျပေဝဖန္ခဲ့ပါေသးတယ္။ မစၥတာအင္ထနီက ဗုုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေျပာခဲ့တယ္ဆိုုတဲ့ ဒီစကားကိုု ေျပာလိုုက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ဘယ္ဘက္ေဘးနားတစ္ေယာက္ျခားမွာ ထုုိင္ေနတဲ့ ၾသစေၾတးလ်သူလုုိ႔ ထင္ရတဲ့ အဘြားၾကီးတစ္ေယာက္ စုုပ္တသပ္သပ္ ျဖစ္သြားေလရဲ႕။ မစၥတာအင္ထနီက သူ႕စကားရဲ႕ အျငင္းပြားဖြယ္အဓိပၺာယ္ျပႆနာကိုု မသိလိုု႔လား၊ သိသိၾကီးနဲ႔ အခ်ိန္ကိုု ငဲ့ကြက္ျပီး မေျပာဘဲခ်န္ထားခဲ့တာလား၊ ဒါမွမဟုုတ္ တကယ္ပဲ ရခုုိင္နဲ႔ ဗမာကိုု ရန္တုုိက္ေပးလိုုတဲ့ သေဘာလားေတာ့ မသိပါဘူး။ အေမးအေျဖက႑မွာ ဒီစကားပံုုရဲ႕ ဆိုုလိုုရင္းအဓိပၺာယ္က "ရခုုိင္ငွက္ေပ်ာ (ပင္) နဲ႔ ေျမြေပြးကိုု ေတြ႕ရင္ ရခုုိင္ငွက္ေပ်ာ (ပင္) ကိုု အရင္ ဓားနဲ႔ ခုုတ္၊ ျပီးမွ ေျမြေပြးကိုု သတ္" လိုု႔ ဆိုုလိုုေၾကာင္း၊ ရခုုိင္ငွက္ေပ်ာပင္က ထြက္တဲ့ အေစးနဲ႔ ေျမြေပြးအဆိပ္ ေျပေအာင္ ကုုသႏိုုင္တာမိုု႔ ဒီလိုုမ်ဳိး ရခုုိင္ငွက္ေပ်ာပင္ကိုု အရင္ ခုုတ္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ မွတ္သားမိသမွ် ျပန္လည္ရွင္းျပေဆြးေႏြးျဖစ္ေတာ့မွ ပရိသတ္အေတာ္မ်ားမ်ား ျပံဳးႏုုိင္၊ ရယ္ႏိုုင္ၾကပါေတာ့တယ္။
ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ေတာ့ ရခုုိင္ေတြဟာ ပရိယာယ္သိပ္မရွိတတ္ၾကဘူး။ ဟန္ေဆာင္ပန္ေဆာင္ မေျပာတတ္ၾကဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ စိတ္ထဲမွာ ရွိတဲ့အတုုိင္း ဘြင္းဘြင္းရွင္းရွင္း ေျပာတတ္ၾကတယ္။ လိႈင္းသံေလသံဆူညံတဲ့ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ကမ္းရိုုးတမ္းတေလ်ာက္မွာ ရွင္သန္ၾကီးျပင္းလာခဲ့ၾကေလေတာ့ ရခုုိင္လူမ်ဳိးအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ လိႈင္းသံေလသံေက်ာ္ျပီး တစ္ဘက္လူၾကားႏိုုင္ေအာင္ အသံက်ယ္က်ယ္နဲ႔ စကားေျပာဆိုုတတ္တာ အက်င့္လုုိ ျဖစ္ေနၾကပါေသးသဗ်။ ဒီေတာ့လည္း ရိုုင္းတယ္လိုု႔ တခ်ဳိ႕ေတြက ထင္ျမင္ယူဆတတ္ၾကေလရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ ကိုုယ့္ငါးခ်ဥ္ကိုုယ္ခ်ဥ္တယ္ပဲဆိုုဆိုု ရခုုိင္အမ်ားစုုဟာ ရိုုးသားပြင့္လင္းၾကသူေတြပါ။ မရိုုင္းတတ္ၾကပါဘူး။
၀၁၂ ရခုုိင္ပဋိပကၡျဖစ္ျပီးေနာက္ပိုုင္းမွာ ရခုုိင္ေတြကိုု အမ်ဳိးသားေရး ေရွ႕တန္းတင္လြန္းတဲ့ လူရိုုင္းေတြအျဖစ္ "ရိုု" ဘက္ေတာ္သားေတြက ကမာၻ႕အလယ္မွာ ပိုုမိုလံႈေဆာ္ေရးသားတင္ျပလာပါတယ္။ သိခဲ့ျမင္ခဲ့ၾကတဲ့အတုုိင္း ႏိုက္ဂ်ီးရီးယားက ခရစ္ယာန္ဘုုရားေက်ာင္းကိုု သူတိုု႔ႏိုုင္ငံသားဘိုုကိုုဟာရမ္အၾကမ္းဖက္သမားေတြ မီးရိႈ႕သတ္ထားတာေတြကိုု ရခုုိင္မွာ လုုပ္တယ္လိုု႔ ဆိုုလိုုဆိုု၊ အာရပ္မီဒီယာတစ္ခုုျဖစ္တဲ့ အယ္လ့ဂ်ာဇီရာ (Al Jazeera) က "ကန္႔လန္႔ကာေနာက္ကြယ္မွ လူမ်ဳိးတံုုးသတ္ျဖတ္မႈ" (Hidden Genocide) ေခါင္းစဥ္နဲ႔ မဟုုတ္မဟတ္ မီးေလာင္ရာေလပင့္လုုပ္လုုိလုုပ္နဲ႔ ဘာသာေရးအဓိကရုုဏ္းလိုုလိုု၊ လူမ်ဳိးေရးအဓိကရုုဏ္းလိုုလိုု ပံုေဖာ္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလုုိမ်ဳိး ပံုုေဖာ္ျပီး ဘဂၤါလီေတြဟာ ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာ ဘယ္ေလာက္ထိေတာင္ အဖိႏွိပ္ခံရတယ္၊ ဘယ္လိုုခဲြျခားဆက္ဆံခံရတယ္ စသည္ျဖင့္ သူတိုု႔ေတြ ကမာၻကိုု ငိုုခ်င္းခ်ၾကတယ္။ ေျမျပင္အေျခအေနမွာေတာ့ အဲေလာက္ထိ အေျခအေန မဆုုိးမွန္း ရခုုိင္ျပည္နယ္က ဒုုကၡသည္စခန္းေတြဆီကိုု ေရာက္ဖူးသူေတြ ေျပာတာ၊ ေရးတာေတြကိုု ေတြ႕ျမင္ေနၾကရပါတယ္။ ဒီေတာ့ ႏိုုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာမွာ ရခုုိင္ေတြကိုု လူရိုုင္းေတြအျဖစ္ ျမင္လာျပီး ဘဂၤါလီေတြကိုုေတာ့ သနားစရာ ႏိုုင္ငံမဲ့ဒုုကၡသည္ေတြအျဖစ္ ျမင္လာၾကတာပါပဲ။ "ရိုု" ဘက္ေတာ္သားေတြရဲ႕ ဝါဒျဖန္႔မႈကိုုသာ ထိေတြ႕လာခဲ့ရတဲ့ ႏိုုင္ငံျခားသားေတြက ဒီလိုုမ်ဳိး မ်က္ရည္အတုုေနာက္ကြယ္က ပကတိအေျခအေနေတြကိုု မျမင္ႏိုုင္ၾကေတာ့ပါဘူး။ ရခိုုင္နဲ႔ ဘဂၤါလီ ဘက္ႏွစ္ဘက္လံုုးကိုု သမိုုင္းေၾကာင္းအရ မွ်တေအာင္ ျမင္တတ္ၾကည့္တတ္ေလာက္ေအာင္ ေလ့လာထားတဲ့ ႏိုုင္ငံျခားသားေတြသာ ပကတိအေျခအေနကိုု ျမင္ေအာင္ၾကည့္တတ္ၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္လနီးပါးေလာက္က ကၽြန္ေတာ့္အခန္းေဖာ္အိႏၵိယသူငယ္ခ်င္းက ေျပာလာပါတယ္။ သူလုုပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္ပုုိင္းအလုုပ္မွာ ေဆာ္ဒီက လုုပ္ေဖာ္ကိုုင္ဖက္တစ္ေယာက္က ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာ ဘဂၤါလီေတြကိုု ဘယ္လိုုဖိႏွိပ္ဆက္ဆံေၾကာင္း၊ ဘဂၤလီေတြ အမ်ားၾကီး အသတ္ခံရေၾကာင္း၊ ဒီလုုိမ်ဳိး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကိုု ၾကားရတာ သူ အင္မတန္ စိတ္ပ်က္မိေၾကာင္း ညည္းတြားေျပာျပပါသတဲ့။ ဒီေတာ့ အခန္းေဖာ္သူငယ္ခ်င္းက "မင္းက ႏိုုင္ငံျခားသားလည္း ျဖစ္တယ္၊ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္လည္း ျဖစ္တယ္ဆိုုေတာ့ "ရိုု" ဘက္ေတာ္သားေတြရဲ႕ အသံတစ္ခုုတည္းကိုုပဲ နားစြင့္ေနလုုိ႔ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အမွန္က အျခားတစ္ဘက္ရဲ႕ အသံကုုိလည္း နားစြင့္သင့္တယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြက တူရကီ၊ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်၊ ဆီးရီးယား၊ ႏိုုက္ဂ်ီးရီးယား စတဲ့ ႏိုုင္ငံေတြမွာ အမ်ားၾကီးေတြ႕ရတာက်ေတာ့ မင္း မျမင္ဘူးမလား။" လိုု႔ ျပန္ေျပာခဲ့ပါသတဲ့။ အခုု ဒီေဆာ္ဒီၾကီးရဲ႕ အျမင္က ႏုိင္ငံျခားသားအေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ အျမင္နဲ႔ တူေနမယ္ထင္ပါရဲ႕။
"ရိုု" ဘက္ေတာ္သားေတြက ရခုုိင္ေတြကိုု လူရိုုင္းေတြအျဖစ္ ပံုုေဖာ္တင္ျပတတ္ၾကသလိုု ႏိုုင္ငံတြင္းကတစ္ခ်ဳိ႕ေသာပုုဂၢိဳလ္ေတြကလည္း ႏိုုင္ငံေရးကစားကြက္အျဖစ္ ရခုုိင္နဲ႔ ဘဂၤါလီကိုု ရန္တုုိက္ေပးၾကတယ္လိုု႔ ယူဆတာေတြလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ အထင္ေပၚဆံုုးသာဓကတစ္ခုုက ၂၀၁၂ ခုုႏွစ္ ရခုုိင္ပဋိပကၡပါပဲ။ ရခုုိင္ေတြကလည္း အမ်ားေရွ႕မွာ အေနာက္ဘက္တံတုုိင္းရဲ႕ တံခါးမွဴးဘဝနဲ႔ပဲ ေနာက္ကြယ္မွာ လူရိုုင္းအျဖစ္ သမုုတ္ခံၾကရပါေသးတယ္။
ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ တကၠသိုုလ္က ဆရာေလာင္းတပည့္တစ္ဦး ျပန္ေျပာျပခ်က္အရ အတန္းထဲမွာသင္ျပတဲ့ ဆရာတစ္ဦးက စာသင္ေနရင္းနဲ႔ ရခုုိင္လူမ်ဳိးေတြဟာ ရိုုင္းစိုုင္းၾကေၾကာင္း၊ မေကာင္းေၾကာင္း ရခုုိင္အမ်ားၾကီးရွိေနတဲ့အတန္းမွာ ေဝဖန္လာေတာ့ သူက ဆရာ့ကိုု ျပန္ျပီး ေဆြးေႏြးျငင္းခံုုလိုုက္လိုု႔ အဲဒီဆရာ အေတာ္ေလး ေဒါသထြက္သြားခဲ့ပါသတဲ့။ ကိုုယ္ကေတာ့ "ေၾသာ္ ... ဒီလိုု ဆရာမ်ဳိးလည္း ရွိတာပဲေနာ္။" လိုု႔သာ ေရရြတ္မိခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ကိုုယ့္တိုုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္းအတူတူ ကိုုယ့္တပည့္ေတြေရွ႕မွာ ဒီလိုုမ်ဳိး ေျပာခဲ့တယ္ဆိုုတဲ့ အဲဒီဆရာ့လုုပ္ရပ္ကိုု အံ့ၾသမိခဲ့တာ အမွန္ပါပဲ။
ကၽြန္ေတာ့္ ဗမာသူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က ေျပာပါတယ္။ သူ႕ သူငယ္ခ်င္းေတြထဲမွာ "ရခုုိင္နဲ႔ ေျမြေပြးကိုု ေတြ႕ရင္ ေျမြေျပြးကိုု အရင္မသတ္နဲ႔။ ရခုုိင္ကိုု အရင္သတ္" ဆိုုတဲ့ ဆိုုရိုုးစကားကိုု ဒီအတိုုင္း (တုုိက္ရိုုက္အဓိပၺာယ္အတုိင္း) နားလည္ထားတဲ့သူေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါသတဲ့။ သူတိုု႔အဖိုု႔ေတာ့ ရခုုိင္ေတြဟာ မယံုုၾကည္ရသူ၊ ရိုုင္းစိုုင္းသူေတြလုုိ႔ စဲြျမဲစြာ မွတ္ယူေနမိၾကေလမလားမသိပါဘူး။ အမွန္က ရခုုိင္လူမ်ဳိးေတြဟာ "အပ်င္းၾကီးသူေတြ" ဆိုုျပီး Burma Gazetteer (Akyab District (ထင္ပါတယ္)) ထဲမွာ ဖတ္ဖူးပါရဲ႕။ ဒီမွတ္တမ္းကိုု ျပဳစုုသူ ျဗိတိသွ်ေတြကေတာ့ ရခုုိင္ေတြဟာ ရိုုင္းစိုုင္းသူေတြလုုိ႔ မွတ္တမ္းမတင္ထားခဲ့ပါဘူး။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တိုု႔ ရခုုိင္ေတြဟာ လူရိုုင္းေတြမဟုုတ္ရပါဘူးဗ်ာ။ လူပ်င္းေတြသာ ျဖစ္ေၾကာင္းပါ။ လူရိုုင္းေတြအျဖစ္ မသမုုတ္ၾကပါနဲ႔။ သမုုတ္ခ်င္သပဆိုုရင္ လူပ်င္းေတြအျဖစ္သာ သမုုတ္လုုိက္ပါေလ။ ကၽြန္ေတာ္ေတာင္ အေတာ္ အပ်င္းၾကီးတဲ့ လူပ်င္းၾကီးတေယာက္လုုိ႔ ကိုုယ့္ကိုုယ္ကိုုယ္ ထင္မိသဗ်။
ေလးစားစြာ
ဇဲြသစ္ (ရမၼာေျမ)
၄၊ ၇၊ ၂၀၁၆ (တနလၤာေန႔)
No comments:
Post a Comment