Definition essay of my bilingual self (Tun Min)

By referring to explanations of dimensions of bilingualism by Baker (2011, p. 3-4), I define myself as a “productive - receptive - dominant - sequential - ascendant - bicultural - circumstantial” bilingual. The following will be an elaboration of the labels and an account of the reasons for such labels to define myself as a bilingual self which will be supported with evidence from research literature.

ဘာသာစကားႏွစ္ခုုပူးတဲြပညာသင္ၾကားေရးႏွင့္ ျမန္မာ့ေရွ႕အလားအလာ

ၾသစေၾတးလ်ႏိုုင္ငံ၊ မဲလဘုုန္းျမိဳ႕ရွိ Western Metropolitan Region အတြင္းရွိ Windham Primary School ( ဝင္ဒန္မူလတန္းေက်ာင္း)တြင္ အဂၤလိပ္-ကရင္ ႏွစ္ဘာသာတဲြပညာသင္ၾကားေရးအစီအစဥ္ကိုု စတင္လာသည္မွာ ၂၀၀၉  ခုုႏွစ္ကတည္းက ျဖစ္သည္။ ဝင္ဒန္ရပ္ကြက္တြင္ ၾသစေၾတးလ်သိုု႔ ဒုုကၡသည္အျဖစ္ေရာက္ရွိလာေသာ ကရင္လူဦးေရ အလြန္မ်ားသည္။ ထိုု႔ေၾကာင့္ အဂၤလိပ္-ကရင္ ႏွစ္ဘာသာပူးတဲြပညာသင္ၾကားေရးအစီအစဥ္ စတင္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုုအစီအစဥ္ကိုု မဲလဘုုန္းတကၠသိုုလ္မွ စမ္းသပ္အစီအစဥ္အျဖစ္ စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ကရင္ေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူမ်ားအျပင္ ၾသစေၾတးလ်ႏွင့္ အျခားဘာသာစကားေနာက္ခံ ေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူမ်ားလည္း ပါဝင္သည္။ ေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူမ်ား ၂၀၀၉  ခုုႏွစ္တြင္ မူၾကိဳေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားျဖစ္သည္။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုုိင္း ေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူမ်ားဧ။္ တုုိးတက္မႈကိုု ေလ့လာသုုေတသန ျပဳထားသည္။ မွတ္တမ္းတင္ထားသည္။ ထိုုအစီအစဥ္ကိုု ေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူမ်ားမွာ အထူးႏွစ္သက္ၾကသည္။ ကရင္မိဘမ်ားမွာလည္း သူတိုု႔ သားသမီးမ်ား ကရင္စကားလည္း ေျပာတတ္သလိုု အဂၤလိပ္စကားလည္း တိုုးတက္ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။တတိယတန္း (၂၀၁၃ ခုုႏွစ္) သင္တန္းသင္ၾကားရာတြင္ သင္ၾကားရာတြင္ ကရင္လူမ်ဳိးဆရာ၊ ဆရာမမ်ားက ကရင္ဘာသာစကားျဖင့္ ၂ ရက္သင္ၾကားျပီး ၾသစေၾတးလ်ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားက အဂၤလိပ္ဘာသာစကားျဖင့္ ၃ ရက္သင္ၾကားသည္။ မူၾကိဳတန္း (၂၀၀၉  ခုုႏွစ္) သင္ၾကားရာ၌ ကရင္ဘာသာစကားအခ်ိန္က ပိုုမ်ားသည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားျဖင့္ သင္သည့္အခ်ိန္က ပိုုနည္းသည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ကရင္ဘာသာစကားကိုု ေစာစီးစြာ ကၽြမ္းက်င္ႏိုုင္ေအာင္ ျဖစ္သည္။ ေနာက္အတန္းၾကီးလာေသာအခါ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ သင္ၾကားသည့္အခ်ိန္ကိုု တုုိးတိုုးလာသည္။ သိုု႔ေသာ္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားမွာ ထုုိအခ်ိန္တြင္ ကရင္ဘာသာစကားကိုု အလြန္ ကၽြမ္းက်င္ေနျပီ ျဖစ္သည္။

လူမမယ္ ႏိုုင္ငံတကာေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူမ်ား

ၾသစေၾတးလ်ႏိုုင္ငံရွိ တကၠသိုုလ္အသီးသီးသိုု႔ လာေရာက္ပညာသင္ယူၾကေသာ ႏိုုင္ငံတကာမွ ေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူမ်ားစြာ ရွိၾကသည္။ အျခားတကၠသိုုလ္မ်ားမွ အေျခအေနကိုု မသိ၍ မေျပာႏိုုင္ေပ။ စာေရးသူ တက္ေရာက္ပညာသင္ယူေနေသာ လာထရုုပ္တကၠသိုုလ္တြင္ ႏိုုင္ငံတကာေက်ာင္းသားအမ်ားစုုမွာ အိႏိၵယ၊ တရုုပ္ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ႏိုုင္ငံတိုု႔မွ ျဖစ္သည္ကိုု သတိျပဳမိသည္။ အေမရိကန္၊ ကေနဒါတိုု႔မွ ေက်ာင္းသား၊ေက်ာင္းသူမ်ားလည္း ရွိၾကသည္။ ျမန္မာႏိုုင္ငံမွဆိုုလွ်င္ ယခုုႏွစ္တြင္ ဆယ္ေယာက္ေက်ာ္ ရွိလာခဲ့ေပျပီ။ ထိုထိုုေသာ ႏုုိင္ငံတကာေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားစြာမွာမူ ရင္ခြင္ပိုုက္ကေလးဘဝသိုု႔ ျပန္ေရာက္သြားၾကသည္ဟုု ဆိုုလွ်င္ စာရႈသူတိုု႔ အံ့ၾသၾကေလမည္လားမသိ။

An old woman (အဘြားအုုိ)

An old woman

...................

As a white candle

In a holy place,

So is the beauty

Of an aged face.

As the spent radiance

Of the winter sun,

So is a woman

With her travail done.

Her brood gone from her

And her thoughts as still

As the waters

Under a ruined mill.

(Joseph Campbell)

အဘြားအိုု

………….

ျမင့္ျမတ္တဲ့ တစ္ေနရာက

ဖေယာင္တုုိင္တစ္တိုုင္လိုု႔

အရြယ္အိုုတစ္ဦးရဲ႕ မ်က္ႏွာေပၚမွ

အလွတရားဟာလည္း ထုုိသိုု႔ႏွင္ႏွင္။

ေဆာင္းရာသီမွာ ျဖာက်ေပ်ာက္ကြယ္သြားတဲ့

ေနျခည္ေတြလိုု

ပင္ပမ္းႏြမ္းဟိုုက္စြာ အားစိုုက္လႈပ္ရွားေနရတဲ့

အဘြားအိုုတစ္ေယာက္ဟာလည္း ထုုိသိုု႔ႏွင္ႏွင္။

သူမရဲ႕ သားသမီးေတြ သူမဆီမွာ မရွိၾကေတာ့ျပီ

သူမရဲ႕ အေတြးေတြက ျငိမ္သက္တိတ္ဆိပ္ေနေလျပီ

ျပိဳက်ပ်က္စီးေနတဲ့ ဆန္စက္ရံုုတစ္ရံုု ေအာက္က

ေရေတြလိုု ျငိမ္ခ်က္သားေကာင္းလိုု႔ပါေလ။

Trs: ဇဲြသစ္ (ရမၼာေျမ)

၈၊ ၅၊ ၂၀၁၆

+++ အေမမ်ားေန႔အမွတ္တရ +++

"လမုုေတာ" (The Mangroves) ဝတၳဳအေပၚ စာေရးသူဧ။္ အျမင္

အေမရိကန္စာေရးဆရာ ဂၽြန္ စီ ကန္ဘဲမွာ ေအာင္ျမင္ေသာ တေစၦသရဲဝတၳဳေရးသူျဖစ္သည္။ ၂၀၁၃ ခုုႏွစ္က ထုုတ္ေဝခဲ့ေသာ သူဧ။္ အိုုမီဂါေန႔ရက္မ်ား (Omega Days) အမည္ရွိ တေစၦသရဲစာအုုပ္က သူ႔ကိုု ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ေအာင္ျမင္မႈရရွိေစခဲ့ျပီး ယခုုအခါ ထိုုဝတၳဳဧ။္ေနာက္ဆက္တြဲ ေလးအုုပ္ေျမာက္စာအုုပ္ကိုု ထုုတ္ေဝႏိုုင္ေတာ့မည္အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ထိုုသိုု႔ သရဲတေစၦဝတၳဳ ေရးသားရာတြင္ လက္စြမ္းထက္လွသည့္ ကန္ဘဲမွာ ရမ္းျဗဲကၽြန္းေပၚမွ ကမာၻေက်ာ္ျဖစ္ရပ္ကိုု အေျခခံသည့္ ဤသမိုုင္းေနာက္ခံဝတၳဳကိုု ေရးသားရာတြင္လည္း သူဧ။္ လက္ဖ်ားခါေလာက္သည့္ ေရးသားတင္ျပမႈစြမ္းရည္ျဖင့္ အလြန္စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္ ဇာတ္လမ္းဇာတ္ကြက္မ်ားကိုု ဖန္တီးႏိုုင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုုရမည္ပင္။ ဝတၳဳမွာ ၁၉၄၅ ခုုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ (၁၉) ရက္ေန႔မွ (၂၁) ရက္ေန႔အထိ သံုုးရက္တာကာလအတြင္း အျဖစ္အပ်က္မ်ားကိုု အေသးစိပ္ျခယ္မႈန္းထားေသာ္လည္း အေရးအသားေကာင္းျခင္း၊ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ေကာင္းျခင္းတိုု႔ေၾကာင့္ စာဖတ္သူမ်ားကိုု ဝတၳဳအဆံုုးထိ လက္မွမခ်တမ္း ဖတ္ျဖစ္သြားေအာင္ ဆဲြေခၚသြားႏိုုင္စြမ္းရွိသည္။ ျဗိတိသွ်တိုု႔ဧ။္ ဗံုုးၾကဲေလယာဥ္မ်ားမွ ၾကဲခ်ေသာ ဗံုုးဒဏ္၊ စစ္သေဘၤာမ်ားမွ အေျမာက္ျဖင့္ပစ္သည့္ဒဏ္မ်ားအၾကား ကင္း၊ ကင္းျမီးေကာက္၊ မိေက်ာင္းတိုု႔ျဖင့္ ျပြန္းတီးသည့္ လမုုေတာရႊံျပင္ကိုု ေန႔ညမေရွာင္ ေမာၾကီးပမ္းၾကီး ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ၾကရသည့္ ဂ်ပန္မ်ားမွာ ေလာကငရဲထဲသိုု႔ ေရာက္သြားသည္ႏွင့္ တူေအာင္ သူ ေရးဖဲြ႕ႏိုုင္ခဲ့သည္။

ဤဝတၳဳကိုု ေရးသားရာတြင္ ဂ်ပန္ဗိုုလ္ကေလးရွိဴဂ်ီေနရာမွ ခံစားေရးဖဲြ႕ထားသည္။ ဗိုုလ္ကေလးရွိဴဂ်ီဧ။္ တာဝန္ယူတတ္သည့္ စိတ္၊ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းပီသသည့္ စရိုုက္တိုု႔ကိုု ေပၚလြင္ေစသည့္အျပင္ ေနာက္ဆံုုး၌ မိမိကိုု ေသနတ္ျဖင့္ခ်ိန္ထားသည့္ ရန္သူျဗိတိသွ်စစ္သားကိုုပင္ မိေက်ာင္းလာေနသည္ကိုု စိုုးရိန္တၾကီးသတိေပးလ်က္ ေဘးမျဖစ္ေစလိုုေသာ ျမင့္ျမတ္သည့္ စိတ္ထားကိုုလည္း ေဖာ္ျပႏိုုင္သည္။ တစ္ခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္ သရဲဇာတ္ကားၾကည့္ေနရသကဲ့သိုု႔ ခံစားခ်က္မ်ဳိး ျဖစ္ေစသည္။ အဝါေရာင္ ေပါက္ဖက္တစ္ေကာင္ဧ။္ တုုိက္ခုုိက္မႈအေၾကာင္း မေျပာမီ အဝါေရာင္အစင္းအေၾကာင္းရွိသည့္ က်ားၾကီးႏွင့္ ပက္ပင္းတိုုးရမည္ကိုု သူ အလြန္ေၾကာက္ေၾကာင္း သရုုပ္ေဖာ္လိုုက္ျခင္းက မိမိဧ။္ မ်က္လံုုးထဲတြင္ ထိုုေပါက္ဖက္ၾကီးကိုုပင္ က်ားၾကီးသ႑ာန္ အသြင္ေျပာင္း၍ ျမင္ေယာင္လာမိေစသည္။

အင္တာနက္ေပၚတြင္ ဤဝတၳဳကိုု ဝယ္ယူႏိုုင္သည့္ Amazon ဝက္ဘ့ဆိုုဒ္ရွိ ဝတၳဳအညႊန္းေအာက္မွ စာဖတ္သူမ်ားဧ။္ ထင္ျမင္သံုုးသပ္ခ်က္မ်ားမွာလည္း အလြန္ေကာင္းသည္။ စာဖတ္သူတစ္ဦးကဆိုုလွ်င္ ဒုုတိယကမာၻစစ္အတြင္း ရမ္းျဗဲကၽြန္းေပၚမွ မိေက်ာင္းတိုုက္ခိုုက္မႈျဖစ္ရပ္ကိုုအေျခခံ၍ ေရးဖဲြ႕ထားသည့္ ဖတ္ဖူးသမွ် ဝတၳဳမ်ားအနက္ အေကာင္းဆံုုးဝတၳဳျဖစ္သည္ဟုု မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။ တစ္ဦးကမူ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကိုု ဆက္တုုိက္ သရုုပ္ေဖာ္ထားေသာ္လည္း ရိုုးအီမသြားပါဟုု ဆိုုသည္။ မည္မွ်ဆိုုးဝါးေသာ အႏၱရာယ္မ်ားကိုု ျဖတ္ေက်ာ္ရပါေစ ေနာက္ဆံုုးတြင္ အသက္ရွင္က်န္ရစ္သူ (၂၀) ဦးခန္႔ထဲတြင္ ဇာတ္ေဆာင္ ဗိုုလ္ကေလးရွိဴဂ်ီ ပါပါေစဟုု ဝတၳဳဖတ္ရင္း ေမွ်ာ္လင့္ဆုုေတာင္းေနမိေၾကာင္း စာဖတ္သူတစ္ဦးက မွတ္ခ်က္ေရးထားသည္။ စာေရးသူမိမိကိုုယ္တုုိင္လည္း ဝတၳဳဖတ္ရင္း ဗိုုလ္ကေလးရွိဴဂ်ီ အသက္ရွင္ပါေစဟုု ဆုုေတာင္းေနခဲ့မိသည္မွာ အမွန္ပင္။ အျခားစာဖတ္သူတစ္ဦးကဆိုုလွ်င္ ဤဝတၳဳကိုု ဖတ္ျပီးေနာက္ ရမ္းျဗဲကၽြန္းေပၚမွ ထိုုျဖစ္ရပ္အေၾကာင္း ပိုု၍ ေလ့လာဖတ္ရႈျဖစ္သြားေအာင္ သူ႔ကိုု တြန္းအားေပးခဲ့သည္ဟုု ဆိုုသည္။ စာဖတ္သူအခ်ဳိ႕က ဤဝတၳဳကိုု ဖတ္ရႈျပီးေနာက္ အလြန္ေၾကာက္စရာေကာင္းလွေသာ ရမ္းျဗဲကၽြန္းသိုု႔ ဘယ္ေသာအခါမွ မသြားေရာက္လုုိေၾကာင္း တူးတူးခါးခါး ဆိုုထားျပန္သည္။

ယခုုေဆာင္းပါးအထိ စာေရးသူတင္ျပလာခဲ့ေသာ ဝတၳဳမ်ားမွာ ရမ္းျဗဲကၽြန္းေပၚမွ မိေက်ာင္းတုုိက္ခုုိက္မႈျဖစ္ရပ္ကို အေျခခံထားသည့္ ေတြ႕မိသမွ် ကမာၻေက်ာ္စာေရးဆရာမ်ားဧ။္ ဝတၳဳမ်ား ျဖစ္သည္။ ယခင္ေဆာင္းပါးအပိုုင္း (၃) တြင္ ဒုုတိယကမာၻစစ္အတြင္း မိေက်ာင္းတိုုက္ခုုိက္မႈျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ ရမ္းျဗဲကၽြန္းသည္ ကမာၻေပၚ၌ အႏၱရာယ္အမ်ားဆံုုးကၽြန္းမ်ားအနက္ နံပါတ္ (၂) အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ နံပါတ္ (၃) အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း သတ္မွတ္ခံရေၾကာင္း တင္ျပခဲ့သည္။ ထိုုသိုု႔ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုုးကၽြန္းတစ္ကၽြန္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရမႈသည္ ထိုုသမိုုင္းဝင္ျဖစ္ရပ္ကုုိ ကမာၻေက်ာ္ဂင္းနစ္မွတ္တမ္းၾကီးက “တိရစာၦန္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ လူေသအမ်ားဆံုုးျဖစ္ရပ္” အျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့ျခင္း၊ ကမာၻေက်ာ္စာေရးဆရာၾကီးမ်ားဧ။္ ထိုုျဖစ္ရပ္ေနာက္ခံ သည္းထိပ္ရင္ဖိုုဝတၳဳမ်ား ေရးဖဲြ႕ဖန္တီးမႈမ်ားဧ။္ အက်ဳိးဆက္ ျဖစ္သည္ဟုု ဆိုုႏိုုင္ေပမည္။ ထိုု႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုုင္ငံသိုု႔ သြားေရာက္လည္ပတ္သည့္ ကမာၻလွည့္ခရီးသည္မ်ားအဖိုု႔ ရမ္းျဗဲကၽြန္းသည္ သူတုုိ႔ခရီးစဥ္တြင္ မထည့္ျဖစ္ေစရန္ တမင္တကာ သတိထားေရွာင္ကြင္းစရာ ျဖစ္ေစမည္ပင္။ ယေန႔ေခတ္တြင္ ရမ္းျဗဲကၽြန္းေပၚ၌ မိေက်ာင္းမ်ားမေတြ႕ရသည္မွာ ဆယ္စုုႏွစ္အေတာ္မ်ားမ်ားရွိျပီဆိုုသည့္အခ်က္ကိုု သူတိုု႔ မသိၾကသကဲ့သိုု႔ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕ ကမ္းေျခအပါအဝင္ ရမ္းျဗဲကၽြန္းေပၚရွိ အျခားကမ္းေျခမ်ားဧ။္ အလွအပမ်ားကိုု သူတိုု႔ မျမင္ၾကေတာ့ေခ်။

ထိုု႔ေၾကာင့္ ယခုုအေျခအေနမွန္ကိုု ႏိုုင္ငံျခားသားမ်ား သိရွိျပီး ရမ္းျဗဲကၽြန္းကိုု ေၾကာက္စရာကၽြန္းဟူေသာအျမင္မွ ခ်စ္စရာ၊ သြားေရာက္လည္ပတ္ခ်င္စရာ ကၽြန္းတစ္ကၽြန္းဟူေသာ အျမင္မွန္မ်ဳိးေပၚလာေအာင္ အားလံုုး ဝိုုင္းဝန္းၾကိဳးပမ္းသင့္ပါသည္။ ထိုုသိုု႔ ခ်စ္စရာကၽြန္းအျဖစ္ ႏုုိင္ငံျခားသားမ်ား အမွန္အတိုုင္း ရႈျမင္လာျခင္းဧ။္အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ရမ္းျဗဲကၽြန္းေပၚသိုု႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ရန္ ကမာၻလွည့္ခရီးသည္မ်ား၊ ႏိုုင္ငံတြင္းမွ ခရီးသြားမ်ား စိတ္ဝင္စားလာေပမည္။ ခရီးသြားလုုပ္ငန္းပိုုမိုုဖြံ႕ျဖိဳးလာမႈႏွင့္အတူ ေဒသဖြံ႔ျဖိဳးမႈလည္း အတုုိင္းအတာတစ္ခုုထိ ျဖစ္လာႏိုုင္မည္ဟုု ျမင္မိပါသည္။ ထိုု႔အျပင္ သက္ဆိုုင္ရာ ပညာရွင္မ်ား (ဥပမာ - သတၱေဗဒပညာရွင္မ်ား) က ရမ္းျဗဲကၽြန္းေပၚတြင္ ယခင္က မိေက်ာင္းမ်ားစြာ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုုအခါ မ်ဳိးတုုန္းေပ်ာက္ကြယ္သြားရျခင္းဧ။္အေၾကာင္းရင္းကိုု ထိုုမိေက်ာင္းတိုုက္ခုုိက္မႈျဖစ္ခဲ့သည္ဆိုုေသာ ေနရာတစ္ဝိုုက္တြင္ ကြင္းဆင္းသုုေတသနျပဳ၍ ကမာၻသိုု႔ တင္ျပႏိုုင္ၾကလွ်င္ အလြန္စိတ္ဝင္စားဖြယ္ျဖစ္ျပီး အက်ဳိးရွိမည္ဟုု ယံုုၾကည္မိပါသည္။ ေဆာင္းပါးအပိုုင္း (၁) တြင္ ေဟာလိဝုုဒ္ရွိ ရုုပ္ရွင္ကုုမၺဏီတစ္ခုုက ထိုုမိေက်ာင္းတိုက္ခုုိက္မႈျဖစ္ရပ္ကိုု မွတ္တမ္းရုုပ္ရွင္ (Documentary) လာေရာက္ရိုုက္ကူးမည္ဟူေသာ သတင္းကိုု တင္ျပခဲ့သည္။ အလားတူပင္ ကမာၻေက်ာ္ရုုပ္ရွင္ကုုမၺဏီတစ္ခုုက ဤဝတၳဳကိုု အေျခခံ၍ ဇာတ္လမ္းရုုပ္ရွင္ရိုုက္ကူးလွ်င္ ေကာင္းေလစြဟုု စာေရးသူ ေတာင့္တမိသည္။ မၾကာေသာ ကာလတစ္ခုုတြင္ ထိုုသိုု႔ျဖစ္လာပါေစဟုုလည္း ဆုုေတာင္းေနမိသည္။ မည္သိုု႔ဆိုုေစ မွတ္တမ္းရုုပ္ရွင္ကိုုမူ မၾကာမီ ၾကည့္ရႈရေတာ့မည္ျဖစ္၍ ဝမ္းသာမိသည္မွာ အမွန္ပင္ ျဖစ္ပါဧ။္။

                                                                                                               ဇဲြသစ္ (ရမၼာေျမ)

                                                                                                               3.5.2016

(ရခိုုင့္တန္ေဆာင္မဂၢဇင္း၊ အမွတ္ (၂၂) (၂၀၁၇ ခုုႏွစ္) သိုု႔ ပိုု႔ထားေသာ ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပပါသည္။ အျပည့္အစံုုကိုု မဂၢဇင္းထြက္ျပီးေနာက္မွ ေဖာ္ျပပါမည္။)

စိတ္ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕ ဖဲြ႕စည္းၾကည့္ျခင္း

 လူသားေတြေကာင္းက်ဳိးအတြက္ရည္ရြယ္ျပီး လူသားဆိုုင္ရာကိစၥရပ္ေတြကိုု ကမာၻလံုုးဆိုုင္ရာ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕ၾကီးေတြ ဖဲြ႕စည္းျပီး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ သုုေတသနျပဳ တင္ျပၾကတာေတြ ရွိေနခဲ့တာ ၾကာပါျပီ။ ကမာၻလံုုးဆိုုင္ရာအဖဲြ႕ေတြကိုု ၾကည့္ရရင္ လူ႕အခြင့္အေရးေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕ (Human Rights Watch)၊ ႏိုုင္ငံတကာမီဒီယာေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕ (Media Watch International) စတဲ့ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕ေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုုင္ငံအေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္ တနသၤာရီတိုုင္းသဘာဝသယံဇာတေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕ (Tanintharyi Natural Resource Watch)၊ ခ်င္းျပည္သဘာဝသယံဇာတေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕ (Chinland Natural Resources Watch)၊ ရခုုိင္လူ႔အခြင့္အေရးေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕ (Arakan Human Rights Watch) ဆိုုတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြ ရွိေနပါျပီ။ ဒီလိုုအေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကိုု ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ျပီး အမ်ားျပည္သူသိေအာင္ ခ်က္က်လက္က် တင္ျပႏိုုင္ျခင္းဟာ အင္မတန္ အေရးပါလွပါတယ္။ ဒီလိုု အေရးပါတဲ့ လူ႕အေရးအရာေတြကိုု ေစာင့္ၾကည့္တဲ့အဖဲြ႕ေတြ ကမာၻမွာေရာ ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာပါ ရွိေနေပမယ့္ အေရးၾကီးဆံုုးလူ႕အေရးအရာတစ္ခုုကိုု ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္တဲ့အဖဲြ႕ၾကီးတစ္ခုုကေတာ့ ခုုထိ မေပၚေပါက္ေသးတာအမွန္ပါပဲ။ အဲဒီအေရးၾကီးဆံုုး လူ႕အေရးအရာတစ္ခုုဆိုုတာက “စိတ္” ပါပဲ။ စိတ္ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕ (Mind Watch) ကိုု ကမာၻလံုုးဆုုိင္ရာအဖဲြ႕ၾကီးအျဖစ္ ဖဲြ႕စည္းသင့္တယ္လိုု႔ ျမင္မိပါတယ္။